Bạo lực chậm và mơ hồ sinh thái ở đô thị Nam Bộ trong Gió lẻ và 9 câu chuyện khác của Nguyễn Ngọc Tư
DOI:
https://doi.org/10.33100/vjossh.2025.11.3.8Từ khóa:
bạo lực chậm, mơ hồ sinh thái, tri nhận sinh thái, con người, tự nhiênTóm tắt
Biến đổi khí hậu và thảm họa sinh thái xảy ra ngày càng nhiều, thậm chí trở nên phức tạp và ngầm ẩn bởi đó là hệ quả của bạo lực chậm (slow violence) và mơ hồ sinh thái (ecoambiguity). Điều này đã dẫn tới những sai lệch trong nhận thức về sinh thái của con người. Truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Tư khắc họa khá rõ nét các vấn đề ấy thông qua cách xây dựng không gian, các biểu tượng tự nhiên, v.v.. Trong bài báo này, bằng việc đọc sâu các văn bản trong tập truyện Gió lẻ và 9 câu chuyện khác, chúng tôi lập luận rằng Nguyễn Ngọc Tư đã cho thấy sự chuyển động từ bạo lực chậm đến mơ hồ sinh thái qua những phản chiếu về khủng hoảng căn tính và biến đổi sinh thái, đồng thời thể hiện hình dung của nhà văn về mảnh đất và con người Nam Bộ và những chất vấn về mặt trái của các diễn ngôn bảo vệ môi trường.